Zirai insansız hava aracı (ziha) veya tarım insansız hava aracı, tarım sektöründe kullanılan bir tür insansız hava aracıdır. Bu tür İHA'lar, tarım arazilerinin üstünden uçarak, görüntüleme, haritalama, veri toplama, tarla analizi gibi çeşitli görevleri yerine getirirler. 

Zirai İHA'lar (ziha), genellikle çiftçilerin veya tarım işletmelerinin kullanımına yönelik özel olarak tasarlanmıştır. Bu araçlar, arazideki bitkilerin büyümesini izleyebilir, su kaynaklarını takip edebilir, hastalık veya zararlı böceklerin varlığını tespit edebilir, gübreleme ve ilaçlama işlemlerini optimize ederler.

Zirai İHA'lar, (ziha) tarımın daha sürdürülebilir hale gelmesine de yardımcı olur. Örneğin, drone doğru bir şekilde kullanıldığında, bu araçlar (ziha), gereksiz ilaçlama veya gübreleme gibi uygulamaları azaltarak çevreyi daha az etkilerler.

Dronla ilaçlama, tarım sektöründe kullanılan drone teknolojisi sayesinde gerçekleştirilen bir ilaçlama yöntemidir. Dronlar, toprağı, suyu ve havayı daha az kirleten ve ilaçlama işlemlerini daha hızlı ve etkili bir şekilde yapabilen çevre dostu bir seçenektir. Dronla ilaçlama, geleneksel yöntemlere göre daha az insan gücü gerektirir ve daha az ilaç kullanarak tarım alanlarına verilen zararı minimize eder.

Ticari zirai amaçlı üretilen son teknoloji drone lar kullanılarak havadan ilaçlamaya drone ilaçlama denilir.

Dronla ilaçlamanın genel olarak 2 türü vardır:

1. Sabit Kanatlı Drone İlaçlama: Sabit kanatlı dronlar, uzun mesafelerde daha hızlı ve daha uzun süre uçabilen, büyük kanatlı dronlardır. Bu dronlar, özellikle geniş tarım arazilerinde kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
2. Çoklu Rotorlu Drone İlaçlama: Çoklu rotorlu dronlar, daha küçük tarım arazilerinde veya dikey ilaçlama ihtiyacı olan alanlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Bu dronlar, sabit kanatlı dronlardan daha esnek olabilir ve daha hassas bir ilaçlama yapabilir.

Dronla ilaçlama işlemi, aşağıdaki adımlar izlenerek gerçekleştirilebilir:

• İlaçlama yapılacak bölgenin haritasının çıkarılması: İlaçlama yapılacak bölgenin haritası, drone tarafından taranarak oluşturulur. Bu harita, ilaçlama sırasında dronun bölgeyi daha doğru bir şekilde taramasını ve ilaçlama yapmasını sağlar.
• İlaçlama yapılacak bölgenin hazırlanması: İlaçlama yapılacak bölgedeki engeller, örneğin teller veya ağaçlar belirlenir.
• Dronun programlanması: Dronun ilaçlama yapacağı bölge, harita üzerinde işaretlenir ve dronun ilaçlama için gereken ilaç miktarı programlanır.
• Dronun havalandırılması: Dron, programlandıktan sonra ilaçlanacak bölgeye gönderilir. Dron, ilaçlama yapacak bölgeye göre uçuş yüksekliğini ve hızını ayarlar.
• İlaçlama işleminin gerçekleştirilmesi: Dron, ilaçlama yapacak bölge üzerinde belirli bir yükseklikte uçarak ilaçlama işlemini gerçekleştirir. Dron, önceden programlanmış ilaç miktarını hassas bir şekilde ilaçlama bölgesine püskürtür.
• İlaçlama sonrası bölgenin kontrolü: İlaçlama işlemi tamamlandıktan sonra, bahçe sahibi veya ilgili kişi, bölgenin kontrolünü yaparak ilaçlama işleminin başarı oranını ve ilaçlama sonrası dikkat edilmesi gereken hususları gözden geçirir.

Dronla ilaçlamanın birçok faydası vardır. Bunlar arasında şunlar yer alır:

• Daha az insan gücü gerektirir.
• Daha az ilaç kullanımı sağlayarak tarım alanlarına verilen zararı minimize eder.
• Daha hızlı ve etkili bir şekilde gerçekleştirilir.
• Daha az çevresel zarara neden olur.
• Geleneksel ilaçlama yöntemlerine göre daha güvenli bir seçenektir.
• Traktör ile ilaçlama yöntemleri ve diğer zirai ilaçlama yöntemlerine göre maliyeti daha uygundur.
• İlaçlama alanına erişimi zor olan bölgelerde de etkili bir şekilde kullanılabilir.
• Verimliliği artırarak ürün kalitesini yükseltir.
• Yağmurdan sonra tarlaya yada bahçeye girilebilir.
• Üretim zayiatı azdır.
• İşlem çok hızlı olduğu için dönemsel yaprak gübresi ile besleme istenildiği zamanlarda hızlı bir çözümdür.
• İlaçlama işlemlerinin zamanlamasını daha doğru bir şekilde yapabilir.

Zirai ilaçlama işlemlerinde drone kullanımı, birçok avantaj sunmaktadır. Bunlar arasında, dronla ilaçlama sırasında mahsule zarar vermemesi, dronla ilaçlamanın eşit püskürtme aralıklarına sahip olması ve dronla ilaçlamanın geleneksel yöntemlere kıyasla daha tasarruflu olması sayılabilir. 

Bu sebeplerden dolayı, zirai ilaçlama işlemlerinde drone kullanımı tercih edilmektedir.